Maak je studenten financieel weerbaar

Om studenten te helpen zichzelf financieel te redden, biedt Stichting LEF een gratis lesprogramma dat al jaren goed draait. Toch zijn er waardevolle vernieuwingen toegevoegd. Interactief, afwisselend en passend bij de doelgroep kenmerken de wijzigingen die zijn doorgevoerd.

Om de verbeteringen te achterhalen heeft projectleider Jetske Kralendonk meerdere partijen aangeschakeld: “We hebben eerst onderzoek gedaan naar de wensen en ideeën binnen LEF en hebben feedback opgehaald bij MBO-leerlingen, gastdocenten, MBO-docenten. Ook hebben we waardevolle inzichten opgedaan dankzij honderden evaluaties die door scholen ingevuld zijn.”

De grote lijnen van het lesprogramma zijn hetzelfde gebleven, denk hierbij aan de titels en indeling van de modules, een groot deel van de leerdoelen en de didactische uitgangspunten. Jetske: “Wat goed is, houden we zo.”

Inloggen via telefoon

Op sommige punten is de inhoud van de modules geactualiseerd. Daarnaast is gekozen om de lessen te geven via LessonUp in plaats van PowerPoint. Jetske: “Hierdoor is het programma veel interactiever. Jongeren kunnen nu via hun telefoon inloggen en de vragen beantwoorden. Dat brengt ook gelijk de mogelijkheid met zich mee er een competitief element aan te geven. Want alles wordt bijgehouden. Je kunt zien wie welk antwoord heeft gegeven.”

Verder zijn veel verschillende soorten werkvormen gebruikt: “We zetten de leerlingen op verschillende manieren aan het denken, waardoor het programma afwisselender is. Daarnaast is er naast kennis-overdracht meer focus op gedrag en inzicht.”

Het programma bevat drie modules. Deze kunnen samen als één lesprogramma aangeboden worden, maar ook als losse modules.

Module over geldzaken op orde

In de module 'Hoe krijg jij jouw geldzaken op orde?' gaat de student aan de slag met de volgende vragen:

• Hoe staat het met jouw Money Skills?
• Wat zijn jouw rechten en plichten?
• Wie kan je helpen?
• Wat is jouw spaardoel?
• Hoe ziet jouw maandbegroting eruit?
• Hoe haalbaar is jouw spaardoel?

Module over geld uitgeven

In de module 'Hoe geef je jouw geld uit?' staan de volgende vragen centraal:

• Waar geef jij je geld aan uit?
• Hoe word jij verleid?
• Welk geldtype ben jij? 
• Keuze-onderwerpen:
  • Op jezelf wonen 
  • Een huis kopen of huren
  • Gokken
  • Valkuilen
  • Rijbewijs

Module over hoe je aan geld komt

De module 'Hoe kom jij aan geld?' zoomt in op de volgende onderwerpen:

• Bijbaan
• Keuze-onderwerpen:
  • Belastingen, loonheffingen en heffingskorting
  • Contracten lezen: Wat zijn jouw rechten?
  • Criminaliteit Crypto’s, beleggen en sparen 
  • Bijna 18: wat nu? Geld (uit)lenen. Wat kost het? 
  • Ondernemen en onderhandelen
• Gouden tips

Nieuw binnen de modules zijn de keuzeonderwerpen. Zij sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen. Middels een poll stemmen de leerlingen welke van deze onderwerpen in de klas behandeld worden, zodat deze bij hun interesses en behoeftes aansluiten. Ook de vormgeving is nieuw. Jetske: “We hebben twee mbo-studenten gevraagd om een nieuwe vormgeving te verzorgen. Op deze manier is het echt een programma gemaakt voor én door studenten.”

De voorbereiding

Ook qua voorbereidingen zijn er vernieuwingen. Ten eerste: de studenten hoeven zich niet meer voor te bereiden. Alles zit in de lessen zelf. Scholen kunnen zelf bepalen of zij de deelnemers een reflectie opdracht willen laten maken. Ten tweede: scholen hoeven niet meer te printen want alles is digitaal. Ten derde: gastdocenten kunnen zich efficiënt en doeltreffend voorbereiden door instructiefilmpjes, handige overzichten van de module en tips per slide. En dan is er nog aantal praktische vernieuwingen:

• De gastdocent heeft een grotere ‘gereedschapskist’ van waaruit hij kan putten.
• LessonUp is (technisch) zeer toegankelijk.
• Alle materialen zijn te vinden op één plaats.

Ervaringen van docenten

Een aantal docenten heeft meegedaan aan de pilot. We vroegen twee van hen naar de ervaringen.

Marian Hogeslag, gastdocent op mbo Rijnland

Marian Hogeslag, gastdocent op mboRijnland: “Veel interactiever! De studenten doen heel gemakkelijk via hun telefoon mee. Zij vonden het hartstikke leuk en gaven ons terug: ‘Jullie mogen elke week wel komen’. Ik heb samen met Rick Mons de drie modules verzorgd. We stonden met z’n tweeën voor de klas, wat een leuke dynamiek gaf. En de voorbereidingen waren goed te doen, dat kostte een half uurtje werk, waarbij ik vooral gelet heb op de volgorde en of er onderwerpen tussen stonden die we al hadden behandeld.”

Rick Mons, gastdocent op mboRijnland

“Echt mooi te zien hoe betrokken de studenten waren. Een telefoon kan afleiden: het is gemakkelijk even je Instagram te checken, maar ze toonden echt interesse. Omdat inzichtelijk is wie wel en niet heeft gereageerd op een vraag, werkt dat prikkelend. Studenten motiveerden elkaar om antwoorden in te vullen. Door de vernieuwingen is het lesprogramma voor de docent ook veel leuker, want er ontstaan meer gesprekken. Je bent minder aan het zenden en de studenten zijn meer actief bezig waardoor ze niet afhaken. Omdat er een verbinding is aan de dagelijkse praktijk van de studenten, blijven ze aandacht houden. Zo ontstond door een vraag over spaardoelen een gesprek met  één van de studenten die aan het sparen was voor haar trouwerij. We gingen er verder op in door te vragen waarom en hoe ze dat aanpakt. Ik heb de voorbereiding ook gedaan en die was echt heel duidelijk en voor elke docent goed te doen.”