Achter de schermen bij Nieuwsbegrip

Wekelijks maakt het Nieuwsbegrip team van de CED-Groep complete lessen voor begrijpend lezen en schrijfvaardigheid over een actueel onderwerp. Sinds kort is dit aanbod niet meer alleen uitgebreid te noemen, maar helemaal compleet. Door de toevoeging van (voortgezet) technisch lezen en fictielezen hebben leerkrachten niets anders nodig voor het beste begrijpend leesonderwijs. Hoe zit dat? Team Nieuwsbegrip geeft een kijkje achter de schermen.

Heeft Nieuwsbegrip dat ook?

Het team van Nieuwsbegrip bestaat uit 20 professionals. “Onze materialen hebben altijd een wetenschappelijke basis. Daarom is het team twee onderzoekers op het gebied van lezen rijk”, vertelt projectleider en Nieuwsbegrip-auteur Marianne Molendijk. “Verder hebben we neerlandici, pedagogen, psychologen en taalwetenschappers onder ons. Een gevarieerd team, zodat we van alle mogelijke kanten naar Nieuwsbegrip kunnen kijken.”

Iedere maandag verschanst het hele team zich achter dichte deuren. Met niets anders voor ogen dan de les voor de komende week, werkt iedereen aan de diverse onderdelen die scholen helpen naar betere resultaten. “Zo vinden leerkrachten in de handleiding bijvoorbeeld hoe ze het actief lezen van de tekst kunnen modelen”, vertelt Marianne. “Het is goed als zij daar ook echt naar kijken. Vaak zijn leerkrachten verrast over wat ze allemaal aantreffen, zowel in de weekhandleiding als op de website. ‘oh, biedt Nieuwsbegrip dat ook?’ Ja, dat hebben we ook.”

Nieuw: (Voortgezet) Technisch Lezen

Begrijpend lezen en technisch lezen hangen nauw met elkaar samen. Goed en vlot technisch kunnen lezen is dan ook een voorwaarde voor leesbegrip. “Er zijn geen aparte methodes meer voor technisch lezen”, legt ontwikkelaar Dineke de Groot uit. “Het is voor scholen handig om met zo min mogelijk verschillende methodes te werken. We maken voor de lessen technisch lezen dan ook gebruik van de wekelijkse lessen begrijpend lezen. Zo versterken de lessen elkaar. We richten ons uitsluitend op wat belangrijk én bewezen effectief is. Je wilt leerkrachten niet nog meer ballast geven maar ze juist helpen.”

De wekelijkse activiteiten voor technisch lezen maken deel uit van Nieuwsbegrip Goud. Ze sluiten aan op de reguliere lessen en de lessen voor andere tekstsoorten. “We beginnen met groep 4. De komende tijd ontwikkelen we verder voor groep 5/6 en 7/8. We hebben uiteraard leuke werkvormen gekozen”, vervolgt Dineke. “Zo doen we bijvoorbeeld veel met theaterlezen. Als kinderen zich inleven in een rol, helpt dit goed om te oefenen met vloeiend lezen. En het draagt enorm bij aan het leesplezier. Zeker als er eens een optreden voor ouders volgt, of voor andere klassen. De leerkrachten krijgen de nodige handvatten om de lessen makkelijk en goed te kunnen geven. Net als bij begrijpend lezen is de rol van de leerkracht cruciaal. Ook bij technisch lezen is het zaak om veel te modelen en gerichte feedback te geven.”

Nog nieuwer: Fictielezen

Uit internationale onderzoeken blijkt steeds weer dat de leesmotivatie achteruitgaat. Dit was voor Nieuwsbegrip een duidelijke aanleiding om het aanbod te verrijken met fictielezen. Afgelopen schooljaar zette Nieuwsbegrip een pilot uit. Paul de Maat is één van de leesexperts en stond aan de wieg van het fictielezen binnen Nieuwsbegrip. “We hebben gekozen voor een aanpak waarbij leerlingen boeken kunnen lezen rond een bepaald thema. Zij lezen die boeken in de klas, in een periode van zes weken. Voordat ze gaan lezen, tijdens het lezen en na afloop zijn er allerlei activiteiten ingebouwd. Zo gaan zij bijvoorbeeld het gelezen boek bespreken met een klasgenoot, een vervolgverhaal bedenken of een recensie schrijven.”

De pilot voor fictielezen was gekoppeld aan de Kinderboekenweek. Deelnemende scholen waren enthousiast en na wat puntjes op de i maakt fictielezen komend schooljaar deel uit van het pakket Nieuwsbegrip Goud. Het eerstvolgende thema haakt ook aan bij de Kinderboekenweek. “Het voordeel hiervan is dat scholen die boeken toch al aanschaffen”, zegt Paul. “Scholen doen natuurlijk zelf ook al veel aan vrij lezen. Toch zien we dat er behoefte is aan deze toevoeging. Omdat het een kant-en-klaar, praktisch pakket is met uitleg en een tijdschema, zijn leerkrachten ontzorgd. En dat is natuurlijk een groot goed in deze tijd. Ook dekt het de kerndoelen.”

Een gouden basis

Nieuwsbegrip heeft drie abonnementsvormen: brons, zilver en goud. Het gouden pakket onderscheidt zich als een medaillewinnaar van de rest, bijvoorbeeld omdat het in dit pakket mogelijk is om toetsen digitaal af te nemen. Naast (print)kosten bespaart dit veel nakijktijd. En als leerkrachten toch ingelogd zijn om toetsresultaten te bekijken, duiken ze makkelijker de waardevolle handleidingen en de didactiek in. “Ik wil nog wat toevoegen”, besluit Marianne. ‘Doordat we werken met actuele onderwerpen, is het voor ieder kind mogelijk om te praten over het nieuws en de dingen in de wereld. Ook als het thuis niet gebeurt. Differentiëren kan op zes niveaus, dus niemand valt buiten de boot. We gaan écht voor kansengelijkheid.”

Kijk voor meer informatie op www.nieuwsbegrip.nl 

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 1 'De basis op orde'.