Hoe pak je pesten in de klas aan?

Pesten komt helaas nog steeds vaak voor, misschien ook wel in jouw klas. Uit onderzoek blijkt dat het aantal pestgevallen het hoogst is bij kinderen tussen de 9 en 14 jaar. In het primair en voortgezet onderwijs krijg je hier dus waarschijnlijk mee te maken. Op 19 april is het de Landelijke Dag tegen Pesten. Een goed moment om extra aandacht te besteden aan het signaleren en tegengaan van pestgedrag. Maar hoe herken je pestgedrag, en belangrijker nog: hoe pak je het effectief aan?

Hoe herken je pestgedrag?

Een aantal signalen kunnen wijzen op pesten in de klas:

• • Een leerling wordt steeds als laatste gekozen bij gym of bij het vormen van groepjes.

  • Een leerling is vaak afwezig zonder duidelijke reden.

  • De schoolprestaties van een leerling gaan achteruit.

  • Een leerling zit vaak alleen, zowel in de klas als in de pauze.

Welke vormen van pesten zijn er?

Pesten kan zich op verschillende manieren uiten:

• • Fysiek: duwen, schoppen, kopstoten of zelfs slaan.

  • Verbaal: uitschelden, uitlachen, nare opmerkingen maken of roddelen.

  • Non-verbaal: iemand negeren, nare blikken geven of demonstratief met de ogen rollen.

  • Online (cyberpesten): denk aan kwetsende berichten via sociale media, het delen van gênante foto's of video's, of buitensluiten uit groepsapps. Dit gebeurt vaak buiten schooltijd, maar heeft een grote invloed op wat er in de klas speelt.

Hoe pak je pestgedrag aan?

• Stimuleer een positieve groepssfeer
  Door te investeren in groepsvorming en samenwerking bouw je aan vertrouwen en veiligheid in de klas. Een sterke groepsband verkleint de kans op buitensluiting en pesten.

• Maak duidelijke afspraken en stel een pestprotocol op
  Door regels op te stellen en deze duidelijk met de klas te bespreken, weten leerlingen wat wel en niet acceptabel is. Koppel hier ook consequenties aan, zodat kinderen zich bewuster worden van hun gedrag.

• Zorg voor een laagdrempelige vertrouwenspersoon
  Niet alle leerlingen durven hun verhaal te doen bij de leerkracht of ouders. Een vertrouwenspersoon op school kan dan uitkomst bieden. Zorg dat leerlingen weten bij wie ze terecht kunnen.

• Praat met collega’s
  Bespreek wat je ziet of vermoedt met je collega’s. Misschien herkennen zij gedrag in hun lessen of hebben ze waardevolle tips.

• Maak het onderwerp bespreekbaar in de klas
  Laat kinderen hun ervaringen delen. Dit zorgt voor onderling begrip en kan het groepsgevoel versterken. Het bespreekbaar maken van pesten draagt bij aan creëren van een veilige omgeving.

• Ga in gesprek met ouders
  Merk je pestgedrag op? Neem dan contact op met de ouders van zowel de gepeste leerling als de pester. Wees open en constructief: vertel wat je signaleert en onderzoek samen hoe jullie kunnen helpen.

• Praat met de betrokken leerlingen
  Na de gesprekken met ouders is het belangrijk om ook met de leerlingen zelf te praten. Vraag de pester naar zijn of haar beweegredenen, en laat hem of haar reflecteren op het effect van het gedrag. Praat ook met de gepeste leerling: wat heeft hij of zij nodig, en hoe kun jij daarbij ondersteunen?

Heb jij ervaring met het aanpakken van pesten in de klas? Deel je tips in de reacties.