Iedere kans benutten: optimaal begrijpend lezen met Nieuwsbegrip

‘We bleken een taalzwakke school te zijn’, vertelt Anja van der Plas, intern begeleider van groep 5 tot en met 8 van de Oranjeschool in Katwijk. Samen met Willem Kuijt, de enthousiaste leerkracht van groep 7, zoomt Anja in op de ontwikkelingen in de school rond begrijpend lezen met Nieuwsbegrip. Rick van Dijk, innovatieadviseur en trainer bij de CED-Groep, begeleidde de gedreven Oranjeschool in hun proces naar betere resultaten met een doelgerichte training en klassenconsultaties. Een mooi gesprek over innovatieve methodes, meesterlijke leerkrachten en zelfstandige leerlingen.

De kracht van actualiteit

De eerdere methode waar de Oranjeschool mee werkte was saai en gedateerd. Vier jaar geleden stapte de school dan ook over op Nieuwsbegrip. ‘Alles word je aangereikt. Het zijn aantrekkelijke, actuele lessen. Als je door de hele school hetzelfde doet, dan heb je kans dat er thuis ook meer gesprekken over komen. De kinderen zien het onderwerp tegelijkertijd in het nieuws, en zo beklijft het veel meer dan een les uit een boek’, licht Anja toe. Toen Nieuwsbegrip Goud werd geïntroduceerd, koos de school ervoor hun zilveren licentie in te wisselen. Willem had hier een grote stem in. ‘De kinderen kunnen alles gewoon op de computer invullen. Dit scheelt veel tijd en papier én ze vinden het leuk. De methode brengt de kinderen stap voor stap door de basislessen en de online toetsen. De resultaten zie ik met een klik op de knop. Begrijpend lezen is een belangrijk vak. Als we betere resultaten willen, moeten we álles uit de methode halen.’

Iedere kans grijpen

Om het begrijpend lezen een impuls te geven, volgde een deel van het team vorig jaar een opfristraining bij Rick van Dijk. Hoe zet je Nieuwsbegrip nu echt goed in, hoe differentieer je handig, en hoe model je effectief? Anja: ‘Wat ik heel goed vond is dat Rick meteen de praktijk koppelde aan de training. De klas werd meteen in de goede groepen verdeeld tijdens de bijeenkomst. Dit geeft echt een voorsprong als het team weer overgaat tot de orde van de dag.’ Om de ingezette lijn goed vast te houden en om de puntjes op de i te zetten, is Rick aansluitend gevraagd om klassenconsultaties te doen. Anja: ’Dat was echt fijn. Na de klassenconsultatie had Rick met iedere leerkracht een persoonlijk gesprek en stuurde hij een verslag met persoonlijke actiepunten. Nu organiseren we zelf onderlinge consultaties.’

Sinds twee jaar ligt binnen de aanpak van Nieuwsbegrip de focus op het actief lezen van de tekst.  Willem: ‘Kinderen gaan in groepjes aan de slag en hebben rollen, zoals de rol van voorzitter en van vragensteller. Dat is ook echt het doel van de les: actief kunnen lezen in een groepje. Rick observeerde mij en gaf me terug wat goed gaat en wat beter kan. De methode geeft heel duidelijk aan hoe je de les kunt geven, maar je kunt toch zelf dingen over het hoofd zien. Bijvoorbeeld: begrijpen de kinderen goed genoeg wat er nu precies van hen wordt verwacht in de groepjes? Dat was ook de tip die ik kreeg: ga meer in op de rollen. Doe het zelf voor in de klas, zodat de kinderen meer kennismaken met de verschillende rollen. Je kunt het niet echt verkeerd doen, maar je kunt wel mooie kansen laten liggen.’

Een bak zelfstandigheid

Het werken in de groepjes vraagt van leerkrachten om de leerlingen los te laten. Goed klassenmanagement is dan een belangrijke voorwaarde voor succesvolle lessen. ‘In het begin vond ik het werken met de groepjes even spannend hoor. Je moet wel zorgen dat de leerlingen precies weten wat ze moeten doen. Toen ben ik op het idee gekomen om bakjes te maken voor ieder leesgroepje. In de bakjes zit onder andere het strategiekaartenboekje van Nieuwsbegrip. Ook heb ik er gelamineerde kaartjes ingestopt met de verschillende rollen, met suggesties voor wat je bijvoorbeeld in de rol van voorzitter zou kunnen zeggen’, vertelt Willem. ‘Zo kunnen de kinderen zelf dingen opzoeken, zonder dat ze mij hoeven te raadplegen. Dit creëert rust en maakt dat de kinderen actiever en zelfstandiger zijn. Door het werken met rollen oefenen de kinderen ook veel executieve functies. Er gebeurt in de les veel meer dan begrijpend lezen. Dat zit er allemaal in verweven en vind ik heel mooi.’ Anja vult aan: ‘Als een kind zich verdiept in een nieuwsonderwerp kan dit van alles losmaken. Dan is het fijn als je het er samen over kunt hebben.’

Kijk op klassenconsultaties

Rick kijkt met plezier terug op zijn begeleiding aan de Oranjeschool. ‘Het was zo leuk om te zien hoe Willem zijn klassenmanagement volledig onder controle heeft. Ook blinkt hij enorm uit in het modellen. En zo heeft iedere leerkracht zijn eigen kundigheid en aandachtsgebieden. Vaak is er op scholen geen tijd om een methode echt te leren kennen en te oefenen, maar het is echt de moeite waard.’ De resultaten van de groep van Willem zijn gegroeid. ‘We zijn ook heel intensief bezig geweest. Ik ben benieuwd naar volgend jaar, als ik kinderen in de groep krijg die deze manier van werken al een jaar hebben gehad. We hopen dat de resultaten nog verder groeien.’

Meer weten?

Wil jij ook het meeste halen uit je begrijpend leesonderwijs? Neem dan contact op met Carla van Doornen: of kijk op nieuwsbegrip.nl/trainingen.