Om goed zicht te krijgen op hoe het er voor staat met mediawijsheid op scholen, heeft Mediawijzer.net onderzoek laten doen naar hoe leraren én scholen in het primair en voortgezet onderwijs met mediawijsheid omgaan. Uitgevoerd door het onafhankelijke onderzoeksinstituut KBA Nijmegen betreft het grotendeels een herhaling van onderzoek dat in 2010 is verricht. Aan de enquête deden circa 1200 docenten mee uit het flitspanel van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De belangrijkste uitkomsten:
- Leerlingen onvoldoende mediawijs: Volgens bijna de helft van de deelnemers beheerst een minderheid van de leerlingen over voldoende informatievaardigheden. Ook zijn ze zich te weinig bewust van de risico’s van internet. Als reden geven de docenten een gebrek aan mediaopvoeding thuis en ‘verkeerd’ gebruik van het internet, bijvoorbeeld alleen maar voor ontspanning.
- Mediawijsheid is belangrijk, maar krijgt te weinig aandacht: Lessen in mediawijsheid zijn volgens 84 procent van de leraren in het po en het 76 procent in het vo belangrijk tot zeer belangrijk. Volgens leraren is mediawijsheid belangrijk om pesten of het verspreiden van beschadigende filmpjes te voorkomen, goed burgerschap te stimuleren en ervoor te zorgen dat leerlingen volwaardig kunnen meedoen in de samenleving. Tegelijkertijd vinden de meeste docenten dat ze in hun lessen te weinig tijd aan mediawijsheid besteden.
- Veel behoefte aan bijscholing: Voor zo’n 80 procent van de respondenten is de aanwezigheid van voldoende kennis bij leraren de belangrijkste voorwaarde om leerlingen mediawijsheid bij te brengen. Ook voldoende ICT-voorzieningen en beschikbare lestijd worden als randvoorwaarden aangewezen. Zowel in het po (65 procent) als het vo (61 procent) zegt een meerderheid van de leraren behoefte te hebben aan na- en bijscholing op het gebied van mediawijsheid.
Minder aandacht voor informatievaardigheden
Dit beeld komt overeen met het beeld uit ander internationaal onderzoek, weet Ed Smeets van KBA Nijmegen. “Uit internationale ranglijsten bleek eerder al dat docenten in Nederland minder aandacht aan de informatievaardigheden van hun leerlingen besteden”, zo zegt Smeets. De onderzoeker wijst er daarnaast op dat een vak zoals informatiekunde of informatievaardigheden in de onderbouw van het voortgezet onderwijs geen officieel vak (meer) is, terwijl dat in veel andere landen wel het geval is.
Bekijk alle resultaten hier.