Kansenongelijkheid onderwijs groter

De kansenongelijkheid in het onderwijs is in 2016 opnieuw toegenomen. Dit meldt Staatssecretaris Sander Dekker aan de Tweede Kamer, meldt Trouw.

Hoger schooladvies

Vooral leerlingen van hoogopgeleide ouders krijgen relatief vaak een hoger schooladvies dan je zou verwachten op basis van hun toetsscore. "Leerlingen met laagopgeleide ouders krijgen bijna nooit een hoger advies", schrijft hij.

Verschil in advies

Kinderen van laagopgeleide ouders krijgen structureel een lager schooladvies dan kinderen met ouders die mavo of meer deden. Dit blijkt uit een onderzoeksrapport dat Dekker aan de Kamer stuurde. Het verschil in advies tussen beide groepen is een heel schoolniveau. Hebben de ouders minder dan vmbo-k, dan krijgen de kinderen zelf ook gemiddeld vmbo-kader advies. Bij ouders met een hogere opleiding was het gemiddelde vmbo-t-advies of havo. Bij die laatste groep hebben docenten kennelijk vaker het idee dat een hogere schoolsoort mogelijk is.

Leraren bepalende stem

Leraren van groep 8 van de basisschool krijgen momenteel de bepalende stem als het gaat om het niveau van het voortgezet onderwijs. De leraar schrijft een schooladvies in februari. De eindtoets, die pas in mei wordt afgenomen, geldt nu als een soort 'second opinion' voor de mening van de leraar. Het systeem was ingevoerd om leerlingen meer kansen te bieden, nu blijkt echter dat het nieuwe systeem kinderen met laagopgeleide ouders lijkt te benadelen.

Werkhouding weegt mee

Een mogelijke verklaring voor het benadelen van kinderen met laagopgeleide ouders, aldus Dekker, is dat vrijwel alle basisscholen bij het bepalen van hun schooladvies niet alleen naar resultaten kijken. Zij nemen ook gedragskenmerken van de leerling in overweging, zoals werkhouding. De helft van de basisscholen zegt dat zorgen om de werkhouding een reden is om ondanks een hogere eindtoets het advies niet bij te stellen.

'Onwenselijke trend'

Dekker wil de nieuwe wet in 2019 definitief evalueren. Intussen laat hij de inspectie alle scholen wijzen op deze trend, die hij 'onwenselijk' noemt. Hij wil dat scholen gewezen worden op de mogelijkheid dat zij onbewust lage verwachtingen hebben van sommige kinderen, wat kan leiden tot een lager advies.

Set maatregelen VO-raad

De VO-raad heeft een set maatregelen gepresenteerd om de kansenongelijkheid terug te dringen. In een brief aan de Tweede Kamer pleit de raad onder andere voor een herijking van het schooladvies aan het einde van het tweede jaar in het vo en extra investeringen voor verlenging van de onderwijstijd voor leerlingen van minder draagkrachtige ouders. Ook stimuleert de raad dat er in elke regio onderwijsvormen beschikbaar zijn die uitstel van selectie mogelijk maken, zoals dakpanbrugklassen, tienercolleges en vormen van samenwerking tussen scholen op dit vlak.